Jakie kwalifikacje powinien mieć Inspektor Ochrony Danych?
Inspektor Ochrony Danych (IOD) to ważna postać w organizacji, odpowiedzialna za monitorowanie przetwarzania danych osobowych w organizacji i wspieranie administratora w tym zakresie. W dobie RODO i rosnących wymagań prawnych, jego kompetencje muszą być na najwyższym poziomie. Przyjrzyjmy się, jakie kwalifikacje są tutaj niezbędne.
Wykształcenie i wiedza specjalistyczna
Przepisy RODO (art. 37-39) określają wymagania wobec Inspektorów Ochrony Danych. Należy jednak pamiętać, iż dopiero ich interpretacja pozwala stwierdzić, jakie oczekiwania trzeba mieć wobec IOD. Choć nie wskazano konkretnego poziomu wykształcenia, oczekuje się:
- dogłębnej znajomości przepisów o ochronie danych – zwłaszcza RODO oraz krajowych regulacji, np. Ustawa o ochronie danych osobowych z 10 maja 2018 r.;
- rozumienia technologii IT i ryzyk z nią związanych – szczególnie w kontekście bezpieczeństwa informacji;
- umiejętności doradczych i analitycznych – potrzebnych do wskazywania rozwiązań zgodnych z prawem i interesem organizacji.
Przepisy RODO – art. 37. Źródło: www.gdpr.pl/baza-wiedzy/akty-prawne/interaktywny-tekst-gdpr/artykul-37-wyznaczenie-inspektora-ochrony-danych
Kompetencje miękkie
IOD nie działa w próżni – jego skuteczność zależy od umiejętności komunikacji i współpracy.
Warto, aby Inspektora wyróżniały następujące cechy:
- zdolność budowania relacji z zespołem i zarządem;
- umiejętność zarządzania projektami związanymi z ochroną danych;
- determinacja w edukowaniu pracowników.
Statystyki pokazują, że aż 43% naruszeń danych wynika z błędów ludzkich, np. nieodpowiedniego przeszkolenia pracowników1.
Jak wskazuje Tomasz Ochocki, Wiceprezes Zarządu ODO 24:
„IOD nie musi być prawnikiem ani informatykiem, ale powinien umieć efektywnie łączyć wiedzę z tych dwóch dziedzin”.
Wymogi i praktyczne doświadczenie
Choć przepisy nie wymagają od IOD certyfikacji, posiadanie międzynarodowych certyfikatów typu ISO/IEC 27001, jest mile widziane i buduje wiarygodność.
Równie istotne okazuje się doświadczenie – osoby zajmujące stanowisko IOD często mają za sobą kilka lat pracy w dziedzinach związanych z ochroną danych, audytem czy bezpieczeństwem IT.
Dla wielu firm, szczególnie tych, które dopiero zaczynają dbać o zgodność z RODO, znalezienie pracownika spełniającego te wymagania może być wyzwaniem. W takich sytuacjach outsourcing IOD staje się świetnym rozwiązaniem – umożliwia dostęp do specjalistów, którzy od razu mogą efektywnie wspierać organizację w zakresie ochrony danych osobowych.
Działania w praktyce
Zewnętrzny IOD nie zawsze zna organizację „od podszewki”, dlatego kluczową rolę odgrywa współpraca z pracownikami. Powinni oni zwracać się do IOD ze wszystkimi sprawami z zakresu ochrony danych osobowych pojawiającymi się w ich działach. Taka komunikacja umożliwia IOD skuteczną realizację jego zadań, m.in.:
- monitorowanie zgodności procesów z RODO,
- reagowanie na incydenty naruszeń danych,
- prowadzenie szkoleń dla pracowników.
Jak mówi Katarzyna Szczypińska, Ekspert ds. ochrony danych w ODO 24:
„IOD to nie tylko ekspert, ale również strażnik – jego rolą jest czuwanie nad bezpieczeństwem informacji na każdym etapie przetwarzania”.
Wdrożenie RODO i bieżące wsparcie
Jeśli Twoja firma dopiero stawia pierwsze kroki w ochronie danych, rozważ skorzystanie z pomocy specjalistów we wdrożeniu RODO – to proces, który usystematyzuje działania związane z bezpieczeństwem informacji. W codziennych wyzwaniach pomocna może być też obsługa RODO, zapewniająca ciągłe wsparcie.
Podsumowanie
IOD to nie tylko stanowisko – to misja. Pamiętaj, że jego skuteczność zależy od odpowiedniej wiedzy, doświadczenia i zdolności interpersonalnych. Dobry Inspektor nie boi się wyzwań i nieustannie się rozwija.
