Czy możemy nakazać kandydatowi przeprowadzenie testu osobowości?
ODPOWIEDŹ
Podczas takich czynności może dojść do pozyskania danych osobowych szczególnej kategorii. Niektóre testy mogą ujawniać nie tylko informacje o cechach kandydatów, jakie są pożądane na danym stanowisku pracy – np. poprzez określenie typu osobowości kandydata, sposobu w jaki podejmuje decyzje, czy też podejścia przez niego do stawianych mu wymogów, określonych problemów, zadań, otwartości na rozwój i nowe pomysły, interakcji z ludźmi – lecz także informacje stricte osobiste, do których pracodawca jednak nie powinien mieć dostępu.
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych nie wypowiedział się jeszcze bezpośrednio w zakresie stosowania przez pracodawców testów osobowościowych. Wskazówką w tej kwestii może być jednak treść Poradnika UODO, dotyczącego ochrony danych osobowych w miejscu pracy. W Poradniku w odpowiedzi na pytanie „Czy pracodawca może przetwarzać szczególne kategorie danych osoby ubiegającej się o pracę?” UODO podnosi m.in. kwestię związaną z postępowaniem kwalifikacyjnym kandydata do służby w Policji. Zgodnie bowiem z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, przyjęcie kandydata do służby w Policji następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, mającego na celu ustalenie, czy kandydat spełnia warunki przyjęcia do służby w Policji oraz określenie jego predyspozycji do pełnienia tej służby. Z odpowiedzi zawartej w Poradniku można więc wnioskować, że testy psychologiczne/osobowościowe, które mogą ujawnić dane szczególnych kategorii, jak np. dane o stanie zdrowia, powinny być postrzegane jako obligatoryjne tylko wtedy, kiedy konkretne przepisy nakładają na pracodawcę konieczność weryfikacji określonych cech/predyspozycji kandydata.
Podsumowując powyższe rozważania, rekomendowalibyśmy pracodawcom daleko idącą ostrożność w stosowaniu testów osobowościowych, które mogą doprowadzić do pozyskania przez pracodawcę danych szczególnych kategorii w ramach procesu rekrutacyjnego, gdyż to na pracodawcach jako administratorach danych ciąży ryzyko związane z naruszeniem zasad ochrony danych osobowych.
Jeżeli chodzi o przeprowadzanie testów, które są źródłem jedynie danych „zwykłych” a pracodawca potrzebuje takie testy przeprowadzić z uwagi na charakterystykę konkretnego stanowiska, nie jest to problematyczne i podstawę prawną przetwarzania danych może stanowić zarówno prawnie uzasadniony interes administratora, jak również zgoda osoby, której dane dotyczą.